Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 230/XXXI/2014
Rady Gminy Świercze
z dnia 26 czerwca 2014 r.
HERB
|
Uchwała Nr 230/XXXI/2014
Rady Gminy Świercze
z dnia 26 czerwca 2014 r.
w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Świercze oraz zasad ich używania
Na podstawie art.18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. 2013 r., poz. 594, zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. poz. 645 i 1318.) i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. 1978 r. Nr 31, poz. 130 z późn. zm.[1])) po zasięgnięciu opinii Ministra Administracji i Cyfryzacji, uchwala się, co następuje:
§ 1. 1. Ustanawia się herb Gminy Świercze według opisu zawartego w § 2 uchwały.
2. Wzór graficzny herbu określa załącznik Nr 1 do uchwały.
§ 2. Herb Gminy Świercze stanowią na tarczy hiszpańskiej w polu czerwonym dwa gołębie białe w locie zwrócone ku sobie a pod nimi lilia podwójna srebrna z pierścieniem złotym w środku.
§ 3. 1. Ustanawia się flagę Gminy Świercze według opisu zawartego w § 4 uchwały.
2. Wzór graficzny flagi określa załącznik Nr 2 do uchwały.
§ 4. Flagę Gminy Świercze stanowi prostokątny płat sukna o proporcjach wysokości do szerokości 5:8. Od drzewca połowa flagi czerwona a na niej godło Gminy Świercze, którego wysokość stanowi 5/7 wysokości flagi. Druga połowa podzielona na siedem poziomych pasów jednakowej szerokości w układzie: czerwony – biały – czerwony – biały – czerwony – biały – czerwony.
§ 5. 1. Ustanawia się flagę stolikową Gminy Świercze według opisu zawartego w § 6 uchwały.
2. Wzór graficzny flagi stolikowej określa załącznik Nr 3 do uchwały.
§ 6. Flagę stolikową (proporczyk) Gminy Świercze stanowi pionowy czerwony płat sukna o proporcjach szerokości do wysokości 1:2 z godłem herbu Gminy Świercze szerokości 5/7 flagi stolikowej umieszczonym w górnej czerwonej części płata, które stanowi połowę flagi stolikowej. Dolna część flagi podzielona jest na siedem pionowych pasów jednakowej szerokości w układzie : czerwony – biały – czerwony – biały – czerwony – biały – czerwony.
§ 7. 1. Ustanawia się banner Gminy Świercze według opisu zawartego w § 8 uchwały.
2. Wzór graficzny bannera określa załącznik Nr 3 do uchwały.
§ 8. Banner Gminy Świercze stanowi pionowy czerwony płat sukna o proporcjach szerokości do wysokości 1:4 z godłem herbu Gminy Świercze umieszczonym w górnej czerwonej ćwiartce flagi. Dolne 3/4 flagi podzielone jest na siedem pionowych pasów jednakowej szerokości w układzie : czerwony – biały – czerwony – biały – czerwony – biały – czerwony.
§ 9. 1. Pieczęcie Gminy Świercze – gminna, wójtowska i radziecka mają kształt okrągły i średnicę 36 mm. W otoku majuskulny napis, odpowiednio: GMINA ŚWIERCZE, WÓJT GMINY ŚWIERCZE, RADA GMINY ŚWIERCZE, gdzie nazwa Świercze oddzielona jest z dwóch stron ażurowymi sześciopromiennymi gwiazdkami. W środku każdej pieczęci znajduje się wewnętrzne perełkowe koło, w które wpisane jest konturowe godło Gminy Świercze.
2. Wzór graficzny pieczęci określa załącznik Nr 4 do uchwały.
§ 10. 1. Symbole, o których mowa w § 1 – 9 uchwały, stanowią własność Gminy Świercze, są znakami prawnie chronionymi i mogą być używane wyłącznie w kształcie, proporcjach i kolorach zgodnych ze wzorami graficznymi ustalonymi w niniejszej uchwale.
2. Uzasadnienie zastosowanej symboliki w herbie, fladze i pieczęci oraz rys historyczny zawiera załącznik nr 5 do uchwały.
§ 11. 1. Prawo do używania herbu i flagi na mocy niniejszej uchwały przysługuje:
3) gminnym jednostkom organizacyjnym;
4) innym podmiotom wykonującym w imieniu Gminy zadania o charakterze użyteczności publicznej.
2. Pieczęci Gminy Świercze do sygnowania ważnych dokumentów używają:
§ 12. 1. Herb i flagę Gminy Świercze umieszcza się w pomieszczeniach, na budynkach i przed budynkami stanowiącymi siedziby albo miejsca obrad organów Gminy.
2. Symbole, o których mowa w ust.1 mogą być używane w innych miejscach z okazji uroczystości, świąt i rocznic gminnych, państwowych, regionalnych, wyborów Prezydenta, do Sejmu i Senatu RP, samorządowych, do Parlamentu Europejskiego, referendach oraz podczas innych imprez promujących Gminę lub organizowanych przez Gminę.
3. Herb może być umieszczany na:
3) Biuletynie Informacji Publicznej którego administratorem jest Gmina Świercze;
4) upominkach, gadżetach, dyplomach okolicznościowych, podziękowaniach, wydawnictwach lub innych przedmiotach promujących Gminę;
5) tablicach informujących o granicach administracyjnych Gminy Świercze.
§ 13. 1. Herb i flaga mogą być wykorzystywane przez Urząd Gminy i gminne jednostki organizacyjne oraz sołectwa do celów promocji Gminy Świercze.
2. Symboli, o których mowa w ust.1, mogą używać również osoby fizyczne i inne podmioty do celów komercyjnych.
3. Zgody na wykorzystywanie i rozpowszechnianie wizerunku herbu i flagi w celach komercyjnych przez podmioty wymienione w ust. 2 udziela Wójt.
4. Zasady i warunki używania tych symboli określa pisemna umowa.
§ 14. 1. Herb i flaga Gminy Świercze mogą być umieszczane, używane i rozpowszechniane wyłącznie w sposób zapewniający należną im cześć, powagę i poszanowanie.
2. Wójt może zakazać używania herbu i flagi, jeżeli podmiot używający nie uzyskał zgody lub wykorzystuje te symbole w sposób nie zapewniający im należytej czci i szacunku albo godzący w powagę i prestiż Gminy lub naraża na szkodę interes Gminy.
§ 15. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi.
§ 16. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego.
|
Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 230/XXXI/2014
Rady Gminy Świercze
z dnia 26 czerwca 2014 r.
BANNER I FLAGA STOLIKOWA (PROPORCZYK)
|
Załącznik Nr 4 do Uchwały Nr 230/XXXI/2014
Rady Gminy Świercze
z dnia 26 czerwca 2014 r.
PIECZĘCIE: GMINNA, WÓJTOWSKA I RADZIECKA
|
Załącznik Nr 5 do Uchwały Nr 230/XXXI/2014
Rady Gminy Świercze
z dnia 26 czerwca 2014 r.
UZASADNIENIE ZASTOSOWANEJ SYMBOLIKI ORAZ RYS HISTORYCZNY
Gołębie w herbie gm. Świercze są godłem mówiącym, ponieważ najstarszą wsią i pierwszą siedzibą gminy są Gołębie wzmiankowane w „Falsyfikacie mogileńskim” (1065 / 1155 r.).
Lilia podwójna to godło herbu Gozdawa, którym pieczętowało się kilka rodów mających swoje gniazda w obrębie dzisiejszej gminy. Gozdawici byli właścicielami całości bądź części wsi: Gołębie, Chmielewo, Klukowo, Dziarno, Godacze, Wyrzyki i Stpice. Byli zatem najliczniej reprezentowanym tu rodem herbowym i kolatorami par. w Klukowie.
Ponadto lilia jest w ikonografii chrześcijańskiej i heraldyce symbolem Maryjnym. Gozdawa to lilia podwójna, ale też oba kościoły w historycznych parafiach na terenie gminy noszą wezwania Maryjne: Matki Boskiej Częstochowskiej w Klukowie i Matki Boskiej Szkaplerznej
w Strzegocinie.
Pole tarczy czerwone jest takie same jak w herbie Gozdawa, ale też czerwień stanowi barwę Mazowsza.
Dzieje osadnictwa na terenie obecnej gminy Świercze można prześledzić od mniej więcej XIV-XV w., taka jest bowiem metryka większości miejscowości i z tego też okresu dysponujemy najstarszymi zachowanymi źródłami pisanymi ze szczególnym uwzględnieniem „Regestów zapisek najstarszego rejestru kancelarii ks. Janusza I” i „Kroniki zamkowej”. Już jednak w „Falsyfikacie mogileńskim” wymieniana jest wieś Gołębie leżąca koło Kluczkowa, czyli dzisiejszego Klukowa, a dokument ten, datowany na 1065 r. powstał zapewne w roku 1155.
Historia rozwoju terenów ob. gminy Świercze jest ściśle związana z rozwojem sieci parafialnej. Na terenie obecnej gminy istnieją dwie historyczne parafie, sięgające swoją metryką średniowiecza: Klukowo i Strzegocin (kontynuatorka par. Gąsiorowo).
Pierwsza kaplica pw. św. Stanisława powstała w Klukowie zapewne w II poł. XIV w. Po raz pierwszy wzmianka o kościele, pojawiła się w 1416 i 1425 r. Ta drewniana świątynia uległa zniszczeniu w połowie XVII w. Odbudowana w 1693 r., konsekrowana była w roku 1699. Kolejny, także drewniany kościół, wystawiono w 1763 roku z fundacji Ludwiki z Bieganowskich Wesselowej, starościny golubskiej. Konsekrował go w 1793 r. sufragan płocki Michał Mdzewski. Gruntowniejszy remont świątynia przechodziła w 1923 r., zaś w 1928 wykonano malowidła ścienne. 6 grudnia 1963 r. kościół spłonął. Budowę obecnej świątyni pod wezwaniem MB Częstochowskiej podjął ks. Henryk Piórkowski według projektu architekta Stanisława Marzyńskiego. Dnia 24 sierpnia 1969 r. bp Bogdan Sikorski dokonał poświęcenia kościoła i zaczęto odprawiać w nim nabożeństwa. Obecnie kościół i parafia noszą wezwanie Matki Boskiej Częstochowskiej.
Drugą historyczną parafią była erygowana w 1385 r. przez biskupa płockiego Ścibora
z Radzymina h. Ostoja parafia w Gąsiorowie pw. Najświętszej Maryi Panny, Św. Jana Chrzciciela i Jedenastu Tysięcy Męczennic. Z wizytacji z 1609 r. wiadomo, że w Gąsiorowie istniał stary zrujnowany kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, w którym były trzy ołtarze. W 1636 r. zbudowano drugi kościół, który służył parafii do końca XVIII w. Obecny drewniany kościół w Gąsiorowie zbudował i konsekrował w 1792 r. bp Hilary Szembek z ołtarzem głównym św. Jana Chrzciciela. W 1945 r. kościół został uszkodzony, a w 1950 r. restaurowany. Obecnie jest kościołem filialnym parafii Strzegocin, bowiem parafię Gąsiorowo zlikwidował bp Franciszek Pawłowski w 1847 r. W 1672 r. miecznik koronny Franciszek Bieliński sprowadził do drewnianej kaplicy, wybudowanej w Strzegocinie, słynący łaskami obraz Matki Boskiej z kaplicy w Sokołowie. W 1682 r. placówkę tę przejęli jezuici z Pułtuska, ale po dwóch latach z niej zrezygnowali. Przez następnych sześć lat (1684-1690) w Strzegocinie rezydowali dominikanie. Od 1690 r. nabożeństwa zaczęli odprawiać bernardyni, którzy w 1693 r. utworzyli tu stałą rezydencję.
W 1744 r. rozpoczęto budowę murowanego kościoła i klasztoru naprzeciw drewnianej kaplicy. Prace trwały do 1771 r., kiedy to spłonął stary, drewniany konwent wraz z kaplicą i słynącym łaskami obrazem. W 1864 r. klasztor uległ kasacie, a opiekę nad kościołem przejęli duchowni diecezjalni. W maju 1896 r. spaliła się wieża i dach na kościele. Bp Apolinary Wnukowski 14 sierpnia 1906 r. utworzył w Strzegocinie samodzielną placówkę duszpasterską, a bp Antoni Julian Nowowiejski w 1909 r. dołączył niektóre wioski z kościołem w Gąsiorowie. Obecny kościół parafialny w Strzegocinie nosi wezwanie Matki Boskiej Szkaplerznej.
Osadnictwo na terenie dzisiejszej gminy Świercze, od momentu dającego się uchwycić w dziejach dzięki zachowanym dokumentom, związane było z rodami rycerskimi Mazowsza Starego. Przeważającą większość tutejszych mieszkańców stanowili przedstawiciele drobnej szlachty. W ich rękach u schyłku Księstwa Mazowieckiego i po jego wcieleniu do Korony, pozostawały wszystkie dobra za wyjątkiem Sulnikowa należącego do biskupów płockich, później przekazanego na uposażenie par. w Gąsiorowie, podobnie jak część samego Gąsiorowa i Strzegocina.
Na terenie dzisiejszej gminy Świercze można wskazać kilkanaście gniazd drobnej szlachty, tworzących niegdyś okolice szlacheckie z dwuczłonowymi nazwami wsi i przysiółków. Część z nich w całości mieściła się w granicach obecnej gminy, część została porozcinana współczesnymi granicami.
Wśród tutejszej herbowej braci dominowali Gozdawici, którzy przez długi czas pozostawali właścicielami dwóch najstarszych wsi na terenie gminy i kilku innych:
- pierwszej siedziby gminy czyli Gołębi (Gołębiewscy h. Gozdawa) wymienianych w „Falsyfikacie mogileńskim” (1065 / 1155 r.)
- parafialnego Klukowa (Klukowscy h. Gozdawa, choć Boniecki wskazywał, że Klukowscy
z d. ziemi zakroczymskiej pieczętowali się także Łodzią i Jasieńczykiem)
- część wsi Wyrzyki (Wyrzykowscy)
Ponadto na terenie gminy odnajdujemy też inne herby szlacheckie. Jak podają herbarze (Bonieckiego i innych autorów), a także „Mazowsze” Pawińskiego, w obrębie obecnej gminy swoje gniazda rodowe, bądź ich części, miała szlachta używająca następujących herbów:
- Grabie (Świercze - Świerczewscy, Świeszewo - Świeszewscy, Świerkowo - Świerkowscy),
- Junosza (Ostrzeniewo - Ostrzyniewscy / Ostrzeniewscy oraz Kowalewice - Kowalewscy),
- Ślepowron (Gąsiorowo - Gąsiorowscy),
- Pierzchała (Brulino - Brulińscy / Brolińscy),
- Kościesza (Kościesze / d. Słończewo-Kościesze - Słończewscy),
- Topór (Prusinowice - Prusinowscy),
W przypadku kilku rodów trudno jest ustalić ich herby, bądź też przedstawiciele różnych rodów herbowych brali w różnych okresach nazwiska od tych samych wsi, bądź też - co na Mazowszu było częstym zjawiskiem - pieczętowali się nierzadko herbem sąsiada, nie mając własnego sygnetu herbowego. Stąd zapewne spotykamy w Gąsiorowie Gąsiorowskich, z których tylko niektórzy pieczętowali się Ślepowronem. Herbów rodzin Kosiorowskich i Bylickich nie sposób jednoznacznie ustalić. Nie ma jednak wątpliwości, że na omawianym obszarze dominowali Gozdawici, których tu - od zawołania herbowego - zwano Śmiarami (nie należy ich mylić z pieczętującymi się herbem Mądrostki, którego jedną z obocznych nazw też jest Śmiara). Gozdawitów pod nazwą Śmiarów utrwaliła też gawęda „Przygoda Śmiarów z parafii klukowskiej w 1525 r.” zamieszczona w „Głosie Mazowieckim” (1934 r., nr 295) przez Tomasza Ogończyka (Mąkowskiego), bibliotekarza diecezjalnego w Płocku. Całość tekstu zamieścił w swojej monografii „Gmina Świercze” Marian Konarzewski (Świercze, 2007).
Gozdawici byli nie tylko właścicielami najstarszych wsi i nie tylko rodem herbowym najliczniej reprezentowanym na obszarze obecnej gminy Świercze, a także kolatorami kościoła parafialnego w Klukowie.
|
do uchwały nr 230 / XXXI /2014
Rady Gminy Świercze z dnia 26 czerwca 2014 r.
Gmina Świercze nie posiada i nigdy nie posiadała ustanowionych własnych symboli w postaci herbu, flagi i pieczęci. Ze względu na potrzebę wyróżnienia Gminy, jako wspólnoty samorządowej na tle innych gmin oraz ułatwienia jej promocji, od 2012 roku trwały prace związane z przygotowaniem projektu herbu, flagi i pieczęci. Podkreślenia wymaga, że ustawodawca zobowiązał jednostki samorządu terytorialnego do ustanawiania powyższych symboli w zgodzie z zasadami heraldyki, weksylologii i tradycją historyczną. Tylko pozytywna opinia Ministra Administracji i Cyfryzacji wydana w oparciu o stanowisko kompetentnego w tej dziedzinie organu jakim jest Komisja Heraldyczna daje podstawę organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego do podjęcia uchwały o ustanowieniu herbu, flagi i pieczęci.
Komisja Heraldyczna wyraziła pozytywna opinię o przedłożonych projektach Uchwałą nr 54-1937/O/2014 z dnia 25 kwietnia 2014 roku, a Minister Administracji i Cyfryzacji pismem DWJST-WSUST.75.85.2014 KH – 1937 z dnia 27 maja 2014 r.
W związku z powyższym, podjęcie przez Rade Gminy niniejszej uchwały jest uzasadnione.
|
[1]) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1126, z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 123, poz. 1353 oraz z 2009 r. Nr 92, poz. 753.
